YAHYA KEMAL VE KENDİ GÖK KUBBEMİZ





Yahya Kemal uzun bir ömür sürmüş, Mütareke'den itibaren Türk şiirinin en önemli şahsiyeti olmuş, düşünceleriyle; tarih, coğrafya ve millet arasında kurduğu münasebetle kendisinden sonrakilere yol göstermiştir.  Şiirin, günün heyecan ve düşüncelerini daha kolay anlatma vasıtası sayıldığı günlerde şiir üzerine sadece sanat olarak, ölümsüzlüğün ifadesi olarak durmuş şahsiyetlerdendir. Şiirlerinde Türkçeyi muazzam bir şekilde kullanmış; saf şiirin öncülerinden biri olmuştur.

Üsküp'te doğan ve vatan topraklarının dışında kalan bu şehre olan hasretini ömür boyu eserlerinde devam ettiren Yahya Kemal, önce Selanik'e, oradan İstanbul'a gelmiştir. İlk şiirlerini 1902-1903'te Servet-i Fünun üslubunda verdikten sonra Paris'e gitmiş, orada birbirinden farklı sanat görüşleri ile karşılaşmış ve böylece  klasik sanatın önemini anlamıştır. Romantizm, parnasizm, sembolizm ve neo-klasisizm akımlarının arasında geçen gençlik yıllarında Paul Verlaine'nın şiir anlayışına kapılır.

Yahya Kemal bir dönem de nev-Yunanîlik dediği bir akımı canlandırmak ister.   Yakup Kadri de bu yolda onun destekçisi olur. Çok uzun yıllar sonra ancak yayınlayabildiği Sicilya Kızları gibi birkaç şiir denemesinden ibaret kalmış olan bu hareket, Osmanlı Devleti'nin yıkılış günlerinde Yahya Kemal'in Türk edebiyatında yerli ve yabancı klasiklerden hareketle yeni bir klasik oluşturma çabası yanlış anlaşılmış, hırpalanmış ve ilgi görmemiştir.

Kemal'in yeni tarz şiirlerinin tamamı Kendi Gök Kubbemiz'de toplanmıştır. Onun "saf şiir"ine eşlik etmek isteyenlerin mutlaka okuması gereken bir kitap. Kitapta altını çizdiğim bazı cümleler şunlar:

"Yaşamak zevki nedir bilmez ölümden korkan." (O Rüzgâr)

"İnsan âlemde hayal ettiği müddetçe yaşar." (Deniz Türküsü)

"Bizler mi vakti hoşça getirmekteyiz bugün?
Şüphem budur: Vakit mi geçirmektedir bizi?" (Gezinti)

"İnsan bilir cihanda nedir ömrünün sonu,
Ömründe bir dakikacık etmez hayâl onu." (Geçiş)

Yahya Kemal'in Bir Başka Tepeden adlı şiirini kendi sesinden dinleyelim bir de:


Onun O Rüzgâr şiiri de yine kaliteli şiirlerinden biri. Şiiri seslendiren kişi Mehmet Zeyd Yıldız:



Yorumlar

Yorum Gönder

Görüş ve eleştirileriniz benim için değerlidir.

Bu blogdaki popüler yayınlar

TÜRKÇE YAZILMIŞ İLK ROMAN: TAAŞŞUK-I TALAT VE FİTNAT

Resim
  "Çünkü aşk bir emr-i tabiîdir ki, nev-i benî âdemin her bir kısmında, yani erkeğinde dişisinde, ufağında büyüğünde, sabisinde baliğinde, gencinde ihtiyarında, fakirinde zengininde, akilinde gabisinde, âliminde cahilinde, medenîsinde bedevîsinde zuhur eder. Herkesin gönlü aşk ile yoğrulmuştur." Dünya döner, mevsimler döner, gün döner; insan değişir, hayat değişir, bakış değişir; su akar, değişir... Bazısı ağır ağır olur bu değişimlerin, bazısı ani bir uyanışla. Tanzimat Dönemi de hayatın pek çok alanında değişimin ayak seslerinin duyulduğu bir dönemdir. Batı'dan esen rüzgârlar Osmanlı'yı bazen heyecanlı ama çoğu zaman sancılı durumlara sürüklemiştir. Batılılaşma süreci en üst kurumlardan ev içlerine kadar hayatın her alanında kendini göstermiştir. 1872 yılında tefrika edilmeye başlayan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat , edebiyatımıza yeni bir türü, roman türünü, kazandırmış olan bu sürecin ilk meyvesidir.     ŞEMSETTİN SAMİ Romanın yazarı Şemsettin Sami, 1850 yılında Arnavu
Devamı

BİR İRONİNİN ROMANI: SAATLERİ AYARLAMA ENSTİTÜSÜ

Resim
  "Saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır... Bu da gösterir ki zaman ve mekân, insanla mevcuttur." Toplum kendi yatağında su gibi akıp giden zamanla beraber birçok değişim geçirir. Ancak bu tufana kapılıp gitmeyenler hayatın gelip geçici olduğunu, içinde bir yerde ince bir hiciv olduğunu, bir mizah barındırdığını görebilirler. Şüphesiz hayatın içinden kesitleri, dönemin ruh halini iyi seçilmiş imgelerle anlatan en kıymetli yazarlarımızdan biridir Ahmet Hamdi Tanpınar.      AHMET HAMDİ TANPINAR: 1901 yılında, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Şehzadebaşı semtinde dünyaya geldi. Çocukluk günlerini ve lise yıllarını babasının kadı olması münasebetiyle farklı illerde geçirdi. Lise öğrenimini tamamladıktan sonra yüksek öğrenim için İstanbul'a gitti. 1919'da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine girdi. Burada Yahya Kemal'in öğrencisi oldu. 1921-1923 yılları arasında Yahya Kemal'in çıkardığı Dergâh mecmuasında on bir şiiri yayımlandı. İlk romanı Ma
Devamı

BİR İDEOLOJİNİN ROMANI: TURFANDA MI YOKSA TURFA MI

Resim
  "Biz yine o Osmanlı, o Müslüman'ız, kâinatın kanunlarını koyan Hazret-i Hakîm-i Mutlak hiçbir şahsı, hiçbir cemiyeti, hayatı boyunca ehemmiyetli, ehemmiyetsiz bir sekteye uğramaktan masûn kılmamıştır. Tehlikesiz ve geçici bir aksiliktir. Taze baharı müjdeleyen bereketli bir kıştır. Bir maarif güneşi ile kendini gösterecektir." Altı yüz yıl boyunca üç kıtaya esenlik getirmiş, koskoca bir medeniyettir Osmanlı. Şüphesiz bu kudretin, selametin, ahlakın kalbi de İslam'dır. Ancak İbn-i Haldun'un da dediği gibi "Devletler ve medeniyetler de tıpkı insanlar gibi doğar, büyür, yaşlanır ve ölür." Mizancı Mehmet Murat, Osmanlı'nın kurtuluşunun her daim bâkî kalacak olan İslam'la ve eğitimle gerçekleşebileceği ümidiyle kalemini hokkaya batırmış aydınlarımızdandır. Turfanda mı Yoksa Turfa mı romanı bu hassasiyetlerle yazılmış bir romandır.     MİZANCI MEHMET MURAT: Mehmet Murat 1854'te Dağıstan'da doğdu. Küçük yaşta Arapça ve dinî dersler alan Mura
Devamı